Ziya Paşa Kimdir Kısaca Hayatı

Ziya Paşa: Hayatı ve Eserleri

Ziya Paşa, 1829 yılında İstanbul’un Kandilli ilçesinde dünyaya gelmiştir. Baba adı Ferideddin Efendi, anne adı ise Itır Hanım’dır. Asıl adı Abdülhamid Ziyaeddin olan Ziya Paşa, eğitimine Kandilli’de başlamış ve kısa sürede Arapça ve Farsça öğrenmiştir. Ayrıca Fransızca da öğrenmiş ve edebi yetenekleriyle tanınmıştır. Ziya Paşa, Encüme-i Şuara topluluğuna katılmış ve birçok edebi eser vermiştir. 1880 yılında Adana’da siroz hastalığından vefat etmiştir.

Eğitim hayatına 15 yaşında Aşık Ömer, Aşık Kerem, Aşık Garip gibi halk eserlerini okuyarak başlamış ve şiirle ilgilenmiştir. Üç dili iyi derecede bilen Ziya Paşa, 1855 yılında Mustafa Reşit Paşa’nın aracılığıyla Osmanlı Sarayı’nda Mabeyn Katipliği’ne getirilmiştir. Arapça, Farsça ve Fransızca dillerinde eğitim almış ve bu dönemde edebi çalışmalarına devam etmiştir.

Ziya Paşa, 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun Tanzimat dönemi yazarlarından biri olarak tanınır. Namık Kemal ve Şinasi ile birlikte “Batılalaşma” kavramını ilk defa ortaya atan Osmanlı aydınlarındandır.

Sultan Abdülaziz döneminde Avrupa’ya kaçarak Genç Osmanlılar grubuna katılmış, gazetelerde yazılar yazarak dönemin hükümeti ile mücadele etmiştir. Daha sonra Zaptiye Müsteşarlığı yapmış ve 1861 yılında Kıbrıs’ta mutasarrıflığa atanmıştır. Atina’da büyükelçilik görevine getirilmiş ancak Sultan Abdülaziz’in çağrısıyla İstanbul’a dönmüştür. Bosna’nın denetiminde görevlendirilmiş, kısa bir süre sonra Bab-ı Ali tarafından Amas Musarrıflığı görevine atanmıştır.

1865 yılında Yeni Osmanlılar Cemiyeti’ne üye olmuş ve Sultan Abdülhamid’e karşı muhalefet etmiştir. Kıbrıs Mutasarrıflığı’na yeniden atanmış, ancak aynı dönemde Erzurum Vali Muavinliği’ne atanan Namık Kemal ile birlikte Avrupa’ya kaçmıştır. İngiltere’de “Hürriyet” gazetesini yayın hayatına geçirmiş ve Namık Kemal’in ayrılmasından sonra gazetenin başına geçmiştir.

1870 yılında Cenevre’ye gitmiş, Ali Paşa’nın ölümünü öğrendikten sonra İstanbul’a dönmüştür. 1872 ve 1876 yılları arasında Şura-yı Devlet ve Maarif Müsteşarlığı görevlerinde bulunmuştur. Osmanlı’nın 34. padişahı Sultan Abdülhamid’in isteği üzerine Kanun-i Esasi’nin yapımında görev almıştır. 1876 yılında 1. Meşrutiyet’in ilanıyla önce Suriye Valiliği’ne, ardından Adana Valiliği’ne atanmıştır. Adana’da görev yaparken siroz hastalığına yakalanmış ve 17 Mayıs 1880’de vefat etmiştir.

Önemli Eserleri