Kompozisyon Nasıl Yazılır?

Merhaba değerli dostlar. Bu yazımızda, iyi bir kompozisyon yazmak için bilmeniz gereken her şeyi en ince ayrıntısı ile anlatmaya çalıştık. Yazımızı layıkıyla okuyup kavradıktan sonra, artık her konuda güzel ve kuralına uygun kompozisyonlar yazabileceğinizden emin olabilirsiniz. Dilerseniz yazıyı daha fazla uzatmadan, kompozisyonun ne olduğu ile ilgili kısaca bilgi verdikten sonra, güzel bir kompozisyonun nasıl yazılması gerekti ile ilgili aydınlatıcı bilgilerimize geçelim.

Kompozisyon Nedir?

Kompozisyon deyince çoğumuzun aklına ‘’giriş, gelişme ve sonuç bölümleri bulunan düz yazı’’ tanımlaması gelir. Oysa kompozisyon bundan ibaret değildir. Kompozisyonun en genel tanımı şudur: ‘’Kompozisyon, birbirinden farklı parçaların muntazam bir şekilde bir araya getirilerek bir bütün oluşturmaktır.’’ İşte, bu tanım çerçevesinde, kompozisyonun sadece yazın alanında değil, birçok alanda var olduğunu söyleyebiliriz. Elbette ki, bu içeriğimizin gayesi, sizin aklınıza gelen kompozisyon hakkında bilgi vermektir.

Kompozisyon Nasıl Yazılır?

İyi bir kompozisyon yazmak için birden fazla etmeni göz önünde bulundurmalıyız. Bu etmenlerin başlıcaları şunlardır:

-İyi bir başlık
-Kurallarına uygun bir şekilde düzenlenmiş giriş, gelişme ve sonuç bölümleri
-Anlamlı ve kurallı cümleler
-Özenle seçilmiş sözcükler
-Her yönüyle dikkat edilmiş bir kâğıt düzeni
-Güzel örneklemeler ve anlaşılır anlatım

Şimdi, yukarıda verdiğimiz etmenlerin ayrıntılarına inerek, meseleyi daha anlaşılır bir hale getirelim.

Kompozisyon Başlığı Nasıl Olmalıdır?

Kompozisyonunuzun etkileyici olması için, başlığının da son derece etkili olması gerekir. Normal şartlarda bir metne başlık bulunurken, metnin neyi anlattığına bakılır ve metnin bir iki kelime ile özeti niteliğinde bir başlık bulunur. Bu, her zaman için geçerli bir yöntemdir. Örneğin ‘’Sevginin Önemi’’ konulu bir kompozisyon için direk aynı başlığı kullanabilirsiniz. Ancak, daha etkileyici bir kompozisyon için, bundan daha fazlası gereklidir. Hayal dünyanızı ve yaratıcılığınızı kullanarak daha etkileyici bir başlık bulabilirsiniz. Örneğin ‘’Sevginin Önemi’’ gibi klasik bir başlık yerine ‘’Sevgi Paylaştıkça Çoğalır’’ başlığını kullanırsanız, daha etkili sonuçlar elde edebilirsiniz.

Giriş, Gelişme ve Sonuç Bölümleri Nasıl Olmalı Nasıl Yazılmalıdır?

Öğrenciler, çoğu defa bir kompozisyonda giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin hangi kısımlar olduğunu kestiremezler. Kendileri kompozisyon yazacak olsalar, bu bölümler arasında bir satırlık boşluk bırakarak ve yeni bölüme biraz içeriden başlayarak çözüm bulurlar; ancak önceden yazılmış ve gerekli boşluklar bırakılmamış bir kompozisyonu bölümlere ayırmakta zorlanırlar. Ama olsun, bu pek de önemli değil. Sizin yapmanız gereken, öğretmeninize kompozisyon yazmanın kurallarını bildiğinizi göstermektir. İşte, bunu da giriş, gelişme, sonuç bölümleri arasında birer boşluk bırakarak ve paragrafa içeriden başlayarak yapabilirsiniz.

Kompozisyonda Giriş Bölümü Nasıl Olmalı?

Kendinizi bir satıcı olarak düşünün. Etrafınızda müşteriler var ve kompozisyonunuzu kısa sürede bu müşterilere satmak zorundasınız. Kompozisyonunuzun değerini anlatmak için fazla zamanınız da yok. Bu yüzden giriş bölümü ile müşterilerinizi (öğretmeninizi veya okurlarınızı) etkilemek zorundasınız. Bu nedenle, başlıktan sonra üzerinde en çok düşünmeniz gereken şey giriş bölümüdür. Giriş bölümünde, okuyucuları etkileyecek, onların ilgisini çekecek ve kompozisyonu okumaya devam ettirecek cümleler kullanmalısınız. Kısacası, okuyucuda bir merak uyandırmalısınız. Bunu bazen etkileyici bir tanımla, bazen merak uyandırıcı bir soruyla veya bazen de bir kelime oyunuyla yapabilirsiniz.

Kompozisyonda Gelişme Bölümü Nasıl Olmalıdır?

Gelişme bölümü, kompozisyonun en kapsamlı bölümüdür. Anlatılanların büyük bölümü gelişme bölümü içerisinde yer alır. Giriş bölümündeki etkileyici anlatımdan sonra meselenin özüne, gelişme bölümünde inmeye başlarsınız. Burada, anlatmak istediğiniz konu ile ilgili örnekler verebilir, konu ile ilgili kısa öyküler, fıkralar anlatabilir hatta şiirler bile yazabilirsiniz.

Kompozisyonda Sonuç Bölümü Nasıl Olmalı?

Önceki bölümlerde anlatmak istediğiniz her şeyi anlattınız. Artık sonuç bölümünde, anlatmak istediklerinizi toparlayacak ve okuyucuya son mesajınızı vereceksiniz. Giriş bölümündeki etkileyiciliğinizi burada da konuşturmalısınız. Okuyucunun ağzında iyi bir tat bırakmak için yine etkileyici cümleler kullanmalı, gerekirse etkileyici bir özlü söz kullanmalısınız.

Kompozisyonda Kağıt Düzeni Nasıl Olmalı?

İyi bir kompozisyon anlatımı kadar, kağıt düzenin de önemli olduğunu bilmelisiniz. Hele ki yazdığınız kompozisyon bir yazılı sınavda yazdığınız kompozisyon ise, buna daha fazla dikkat etmelisiniz. Zira öğretmeniniz kompozisyonunuzu incelerken ilk önce onun şekline şemaline bakacaktır.
Başlığı büyük harfle yazıp yazmadığınıza, kağıdın kenarlarında boşluk bırakıp bırakmadığınıza; giriş, gelişme ve sonuç bölümleri arasında boşluk bırakıp bırakmadığınıza dikkat edecektir. Bu yüzden aşağıdaki hususlara mutlaka dikkat etmelisiniz.

-Başlık, kompozisyonun üst ortasında bulunmalı ve büyük harflerle yazılmalıdır.
-Kağıdın üst, alt ve kenarlarında uygun boşluklar bırakılmalıdır. Genellikle sol boşluk 2-2,5 cm, sağ boşluk ise 1,5-2 cm olmalıdır. Üstte de bu boşluğun bırakılmasına dikkat edilmelidir.
-Giriş bölümü bittikten sonra, bir satır atlanmalı, gelişmeye o şekilde devam edilmelidir. Bu kural, gelişmeden sonuca geçerken de geçerlidir.
-Bölümler veya paragraflar arasındaki geçişlerde, yeni paragrafa bir iki cm içeriden başlanmalıdır.
-Yazılı sınavlarda kompozisyon yazılırken sadece kurşun kalem kullanılmalı, başlıklar farklı renklerde yazılmamalıdır.
-Satırlar düz bir çizgi gibi yazılmalı, sağa doğru yazdıkça aşağı inen veya yukarı çıkan satırlardan kaçınılmalıdır.
-Noktalama kurallarına dikkat edilmeli, her işaret yerinde kullanılmalıdır.
-Yazım yanlışlarından uzak durulmalı, gerekirse yazım yanlışları konusuna iyice çalışılmalıdır.