Edgar Allan Poe: Hayatı, Eserleri ve Edebi Kişiliği
Edgar Allan Poe, 19 Ocak 1809 tarihinde Boston’da doğmuştur. Annesini küçük yaşlarda kaybettikten sonra, John Allan tarafından evlat edinilmiştir. İlk ve ortaokul eğitimini İngiltere’de tamamlamış, ardından 1826 yılında Amerika’ya dönmüştür. 1826 yılında Virginia Üniversitesi’ne girmiş ancak burada eğitim süreci kısa sürmüştür. 1827 yılında Amerikan ordusuna katılmış ve öncü birliklere dâhil olmuştur. Bu dönemde “Tamerlane ve Öteki Şiirleri” adlı eserini yayımlamıştır.
1829 yılında ordudan ayrılmış ve Washington’a taşınmıştır. Burada “Al Araf” adlı eserini yayımlamıştır. 1831 yılında Baltimore’a yerleşmiş ve burada kısa süre sonra Bayan Clemm’in 13 yaşındaki kızı Virginia ile evlenmiştir. Evliliğin ardından tekrar yollara düşmüş ve New York’a taşınmıştır. New York’ta “Arthur Gordon Pym’in Öyküsü” adlı eserini yayımlamıştır.
1841 yılında Graham’s dergisinin editörlüğünü yapmış, ancak bu görevinden bir yıl sonra New York’a dönmüştür ve burada “New York Evening Mirror”da asistanlık yapmıştır. 7 Ekim 1849’da ölmüştür.
1833 yılında düzenlenen bir yarışmada “Şişede Bulunan Elyazması” adlı eseri ile birincilik kazanmıştır. Eserlerinde korku unsurlarını kullanmış ve insanın keşfetmediği bir dünyanın betimlemelerini yapmıştır. 1844 yılına kadar çeşitli gazete ve dergilerde çalışan Poe, bu yıllarda sorunlu bir yaşam geçirmiş ve alkol bağımlılığına kapılmıştır. Eşinin 1847 yılında vefatından sonra düzensiz bir yaşam sürmeye başlamıştır. 1849’da Ryan’s Inn adlı meyhanede fenalaşarak hastaneye kaldırılmış ve dört gün sonra ölmüştür. Cenaze töreninde sadece dört kişi yer almıştır: kuzeni Neilson Poe, akrabası Henry Herring, arkadaşı Z. Collins Lee ve meslektaşı Dr. Joseph Snodgrass. Poe’nun ölümüyle ilgili raporlar karışık ve çelişkilidir; ölümüne dair pek çok spekülasyon yapılmıştır.
Eserleri
Tür | Başlık |
---|---|
Şiir | Kuzgun |
Annabell Lee | |
Öykü | Kara Kedi |
Kuyu ve Sarkaç | |
Oval Portre | |
Morgue Sokağı Cinayeti | |
Usher Evinin Çöküşü | |
Altın Böcek | |
Kızıl Ölümün Maskesi | |
Çanlar |
Edebi Kişiliği
Edgar Allan Poe, kurgusal eserlerinde korku, macera, polisiye ve bilim kurgu gibi birçok türde eserler vermiştir. Eserleri, genel olarak kara romantizm akımının bir parçası olarak kabul edilir ve bu akım, transandantalizme bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Poe, kendi edebi teorilerini yansıttığı eserlerinde alegori ve didaktizme karşı çıkmıştır. Edebiyatta anlamın yüzeyin altında yatan bir akıntı olduğuna inanmış ve bu anlayışla eserlerinde özgünlüğü hedeflemiştir. Atasözlerinden hoşlanmayan Poe, edebiyatın derinliklerine inmenin önemini vurgulamıştır.