Ezop Hayatı Kısaca (Biyografisi)

Yunanca Aisopos yani Ezop, M.Ö. VI. yy’da yaşadığı farz edilen eski bir Yunan masalcısı olarak bilinir. Yaşamıyla ilgili kesin bilgiler bulunmamaktadır. Trakya’da doğduğu, Samos adasında kölelik yaptığı, azat edildikten sonra sayısız yolculuk yaptığı söylenir. Delphoi’ye yolculuk yaptığı sıralarda öldürülmüştür. Yaşamıyla ilgili günümüzdeki Emirdağ yakınlarında bulunan Amorium kentinde doğduğu ve büyüdüğü de söylentiler arasındadır.

Eserleri: Rüzgar ile Güneş, İki İnatçı Keçi, Yengeç ile Yavrusu, Kurbağa ile Aslan, Tek Gözlü Alageyik, İyiliğe Karşı Kötülük, Aferin Sansar Sana, Ay Çeşmesi ve Kurbağa Doktor Olmuş, Ağlayan Domuz, Kurbağaların Sevinci, Uyuyan Aslan ile Kabaday, Aslanın Yöneticiliği başlıca eserleridir.

Rönesans’tan itibaren eski Yunan fabl yazarı Ezop’un yaşayıp yaşamadığı üzerine çeşitli tartışmalar yapılmış ve çok sayıda iddialar vardır. Bazı kaynaklar Trakyalı olduğunu, bazılarıysa Ezop’un Frigyalı olduğunu ileri sürer. Yaşamıyla ilgili bilgilere Heredotos ve Plutark-hos tarafından ulaşılır. Verilen bilgiler dahilinde Ezop, Samos adasında yaşamış, Iadmon isimli bir soyluya kölelik yapmış ve serbest bırakılması üzerine çok sayıda geziye katılmıştır. Delphoi’de ise öldürüldüğü söylenir. Ölümüyle ilgili mitolojik bir anlatıma göre, Delphoiler’in Tanrılardan yardım alarak başkaların yaşamlarını çaldıklarını, böylece uzun süreler yaşam sürdüklerini iddia etmesi üzerine kentte yaşayanlar tarafından hırsız olarak ilan edilmiş ve idamı gerçekleştirilmiştir.

Ezop çok sayıda fabl yazmıştır. İnsan özelliklerini hayvanlara yükleyerek yeni bir evren anlatımında bulunmuştur. Fabllarında ele aldığı konular arasında egemenlik kavgaları, güçlü olanın güçsüzü ezdiği, birbirini çekememe, yardımlaşma, birbirini yok etme, bir başkasının arkasından oyun ve düzen hazırlama yer alır. Tüm bu konuları hayvanların dünyası içerisinde anlatılır. Yaptığı soyutlamalar aracılığıyla yaşanılan zamandaki insanların davranışları, ülkeyi yönetenleri ve yönetme şekli gibi oldukça geniş kapsamda eleştiriler yapmıştır.

Ezop fablları günümüze bakıldığında çocuklar için yazıldığı düşünülen masallar olarak değerlendirilse de, Antik çağda soyutlaştırmaların yüklendiği anlamlarla önemli bir yere sahip olmuştur. Karar verilmesi gereken tartışmalarda, düşüncenin anlatımında Ezop fabllarına başvurulurdu. Ayrıca Antik dönemde eğitim ve felsefe konularında yapılan tartışmalarda da çokça kullanılırdı. Ezop masallarındaki hayvanların davranışları insanlarla ilişkilendirilir ve kıssadan hisseler çıkarılarak verilmek istenen dersi özetlemede yararlanılırdı. Ezop masalları yaklaşık 250 adettir. Bunların tamamı insan davranışlarının yanlışlıklarını en iyi şekilde anlatmaktadır. Ezop fabllarıyla dönemini en iyi yansıtan ve döneminin tanığı olan masalcısıdır.

M.Ö. IV. yy’da Phaleroslu Demetrios, Ezop masallarının en eski derlemesini hazırlamıştır. Daha sonralarıysa Demetrios’un hazırladığı derleme M.S I.yy’da Phaedrus Latinceye, Babrios ise Yunancaya çevirmiştir. Ancak bu derlemeler günümüze kadar gelememiştir. Ezop’un fablları çağlar boyunca çok sayıda yayımlanmıştır. Fransız yazar Jean de la Fontaine 17. yy’da yeniden kaleme almış ve böylece tüm dünya tarafından tanınmıştır.

 

Related posts:

1. Bacon Hakkında Kısa Bilgi (Hayatı-Biyografisi)
2. Şevket Rado Hayatı Eserleri ve Edebi Kişiliği
3. Tevfik Fikret Hayatı Uzun
4. Çehov Hayatı Kısaca Çehov Kimdir?