Bozacının şahidi şıracı
Toplum içinde kötü işler yapanlar, uygunsuz davranışlarda bulunanlar kendilerine, aynen kendileri gibi karaktersiz kişileri şahit olarak gösterir veya onların davranışları ile kendi davranışlarını da mantığa bürümeye, kendilerini haklı çıkarmaya çalışırlar.
Aynı zamanda kendisi kötü olan bir insan, kendisi gibi kötü olan insanların davranışlarını haklı göstermeye çalışarak kendini de haklı göstermeye çalışır. Bir toplumda kötülük yapan insanların olması, bizlerin de kötülük yapmasını gerektirmez. Örneğin her ikisi de devlet malına zarar veren iki kişiden birisi suçlandığında, diğeri hemen onu savunmaya geçecek ve devlete o kadar vergi ödediklerini ama karşılığını alamadıkları, devlet malına zarar vermekle sadece kendi malına zarar verdiklerini söyleyecektir. Çünkü o kişi de aynı kişiliksizliği yapmaktadır.
Körler, sağırlar birbirini ağırlar, atasözünün bir anlamı da bu yöndedir. Bozacının şahidi şıracı, şıracının şahidi bozacı olur.
Bozacının Şahidi Şıracı Kompozisyon
Giriş: “Bozacının şahidi şıracı” atasözü, toplumda uygunsuz davranışlarda bulunan bireylerin kendilerini haklı göstermek için benzer nitelikteki kişileri şahit olarak gösterme eğilimlerini ifade eder. Bu atasözü, kötü davranışların toplum içinde nasıl savunulduğunu ve haklı gösterilmeye çalışıldığını anlatır.
Gelişme: Toplumda, uygunsuz ve kötü davranışlarda bulunan bireyler genellikle kendi eylemlerini haklı çıkarmak için kendileriyle benzer niteliklere sahip kişileri örnek alırlar. Bu kişiler, kendi yanlışlarını, kendilerine benzer başka yanlışlar yapan kişilerle savunma eğilimindedirler. Yani, kişisel hatalarını ve uygunsuzluklarını, aynı türden diğer bireylerin davranışlarıyla meşrulaştırmaya çalışırlar.
Bu tutum, genellikle toplumsal normlara ve ahlaki değerlere aykırı bir davranış sergileyenlerin kendilerini ve yaptıkları işleri haklı çıkarmak için başvurdukları bir yöntemdir. Örneğin, devlet malına zarar veren bir kişi, kendisiyle benzer suçlar işleyen diğer kişileri savunarak, bu eylemin toplumda yaygın olduğunu ve bu yüzden kendi davranışının çok da anormal olmadığını iddia eder. Bu yaklaşım, kişisel sorumluluğu ve ahlaki değerleri göz ardı eder, çünkü bu kişiler sadece kendi hatalarını değil, aynı zamanda benzer hataları yapan başkalarını da haklı çıkarmaya çalışırlar.
Bu atasözünün benzer bir anlamı, “Körler sağırlar birbirini ağırlar” atasözünde de görülür. Burada da benzer şekilde, hatalı bireylerin kendileriyle aynı durumda olan kişileri savunarak, kendi hatalarını örtbas etmeye çalıştığı ifade edilir. Yani, kişisel hataların ve uygunsuzlukların bir grup insan arasında yaygın olması, bu davranışların kabul edilebilir olduğu anlamına gelmez. Kötü davranışlar, toplumda genellikle daha da yaygınlaştırılır ve bu tür davranışlar savunularak, bireylerin kendi hatalarını kamufle etmeye çalıştıkları görülür.
Sonuç: “Bozacının şahidi şıracı” atasözü, toplumda uygunsuz davranışların nasıl haklı gösterilmeye çalışıldığını ve bu davranışların benzer nitelikteki kişilerle savunulmaya çalışıldığını ifade eder. Bu tutum, kişisel ve toplumsal ahlaki değerleri göz ardı ederek, bireylerin kendi hatalarını ve uygunsuzluklarını başkalarıyla kıyaslayarak haklı çıkarmaya çalıştıklarını gösterir. Bu nedenle, toplumsal normlar ve ahlaki değerler doğrultusunda bireysel sorumluluk ve dürüstlük her zaman ön planda olmalıdır.