Yaşar Kemal Kimdir? Hayatı, Eserleri ve Edebi Kişiliği
Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden biri olan Yaşar Kemal, 6 Ekim 1923 tarihinde Osmaniye’de doğmuştur. Babası çiftçi Sadık Efendi, annesi ise Nigar Hanım’dır. Türkmen köyünde tek Kürt ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Yaşar Kemal, evde Kürtçe, köyde ise Türkçe konuşarak büyümüştür. Birinci Dünya Savaşı nedeniyle ailesi Adana’ya yerleşmiş, Yaşar Kemal ise çocukluğunda babasının camide öldürülüşüne tanıklık etmiştir. İlkokulu Adana’ya bağlı Buhanlı Köyü’nde tamamlamış ve ortaokul yıllarında çeşitli işlerde çalışmıştır. Çalıştığı işler arasında pamuk üretme çiftliğinde ırgat kâtipliği, Adana Halkevi Ramazanoğlu kitaplığında memurluk, Zirai Mücadele ırgat başılığı, öğretmen vekilliği, traktör şoförlüğü ve çelik tarlası kontrolü gibi görevler bulunmaktadır.
Sanat hayatına ilkokul yıllarında şiirle başlamış, ortaokulda folklor derlemeleri yapmıştır. 1940 yılında ağıtlarını içeren ilk kitabı “Ağıtlar” yayımlanmış, 1944 yılında ise ilk hikâyesi olan “Pis Hikâye”yi kaleme almıştır. Asıl adı Kemal Sadık Göğçeli’yi çeşitli yayımlarda kullanmış, ancak Yaşar Kemal adını Cumhuriyet Gazetesi’ne girdikten sonra kullanmaya başlamıştır.
Yaşar Kemal, 1947 yılında yazmaya başladığı ve 1953 yılında tamamladığı “İnce Memed” romanı ile büyük bir üne kavuşmuştur. Roman, yaklaşık 40 dile çevrilmiş ve 140’tan fazla baskı yapmıştır. Yazdığı “İnce Memed”in amcasının oğlunun dağda vurulmasıyla ilişkilendirilmiş olması, romanın kişisel bir bağlamda da güçlü bir etkisi olduğunu göstermektedir. Çocukluğunun eşkıyalar arasında geçtiğini vurgulayan yazar, ilk öyküsü “Bebek” ile uluslararası alanda tanınmıştır.
Siyasi yaşamında da etkili bir figür olan Yaşar Kemal, 17 yaşından itibaren sosyalist politika içinde yer almış, 1962 yılında Türkiye İşçi Partisi’ne katılmıştır. Emekçi sınıfının yönetime gelmesini savunmuş, TİP’de 8 yıl boyunca bulunmuş ancak partiden ayrılmıştır. Ayrılma sebebini partinin niteliğini kaybetmesi olarak açıklamıştır.
28 Şubat 2015 tarihinde organ yetmezliğinden dolayı vefat eden Yaşar Kemal, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Eserleri
| Tür | Başlık | Yıl |
|---|---|---|
| Öykü | Sarı Sıcak | – |
| Roman | İnce Memed | 1955 |
| Orta Direk | 1960 | |
| Teneke | 1955 | |
| Ölmez Otu | 1968 | |
| Akçasazın Ağaları | 1974 | |
| Al Gözüm Seyreyle Salih | 1976 | |
| Hüyükteki Nar Ağacı | 1982 | |
| Kale Kapısı | 1985 | |
| Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana | 1997 | |
| Çıplak Deniz Çıplak Ada | 2012 | |
| Tek Kanatlı Bir Kuş | 2013 | |
| Deneme | Ağıtlar | 1943 |
Yaşar Kemal’in Edebi Kişiliği
Yaşar Kemal, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının sosyal gerçekçi yazarlarından biri olarak tanınır. Eserlerinde doğa ve köy temalarını işleyerek, köy yaşamını ve köylülerin sosyal yaşamlarını detaylı bir şekilde ele almıştır. Diğer yazarlardan farklı olarak, köylü insanının yanında yaşamış ve onların gerçek yaşamlarını yansıtmıştır. Eserlerinde özellikle Toros köylüleri ve Çukurova insanlarının yaşamlarına odaklanmıştır.
Yaşar Kemal’in kahramanları, toplumdaki sıkıntılar, yoksulluklar ve ırgatlarla ağalar arasındaki ilişkiler gibi konuları işlerken, zengin bir sözcük dağarcığı kullanmış ve kısa, sade cümlelerle anlatımı tercih etmiştir. Edebiyatındaki bu yalınlık ve doğallık, onun eserlerinin evrensel bir yankı bulmasını sağlamış, Türk köy hayatını ve köylü insanını uluslararası alanda tanıtmıştır.