Tomris Uyar: Hayatı, Eserleri ve Edebi Kişiliği
Tomris Uyar, 15 Mart 1941 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne bağlı Gazetecilik Enstitüsü’nden mezun olmuştur. Üniversite yıllarında edebiyatla ilgilenmeye başlamış ve bu alandaki yeteneği kısa sürede dikkat çekmiştir.
Uyar, edebiyat dünyasında önemli bir isim olarak tanınmıştır. 1960’ların başında Varlık dergisinde yayımladığı “Şeker Bebek” adlı kısa öyküsüyle edebiyat dünyasına adım atmıştır. Bu dönemde, dönemin önemli dergilerinde yazılar ve kitap tanıtma yazıları yayımlamış, eleştiri ve deneme yazılarıyla da tanınmıştır. Tomris Uyar, 1970’lerin başında kurucuları arasında yer aldığı Papirüs dergisiyle de adından söz ettirmiştir. Bu dergi, dönemin önemli edebiyat dergilerinden biri olarak kabul edilmiştir ve birçok önemli yazarın eserlerinin yayımlandığı bir platform olmuştur.
Uyar, 1979 yılında “Yürekte Bukağı” adlı eseriyle Sait Faik Hikâye Armağanı’nı kazanmış, bu başarı onun edebiyat dünyasında daha da tanınmasını sağlamıştır. 1986 yılında “Yaza Yolculuk” adlı eseri ile ikinci kez Sait Faik Hikâye Armağanı’nı kazanmıştır. Bu ödüller, onun öykücülük yeteneğini ve anlatım gücünü pekiştirmiştir. Tomris Uyar, edebiyat kariyerinde birçok önemli ödül kazanmış ve eserleri çeşitli dillerde yayımlanmıştır. 60’ı aşkın çevirisi bulunmaktadır. Bu çeviriler arasında klasik eserlerden modern yazarlara kadar geniş bir yelpazede çalışmalar yer almaktadır.
Tomris Uyar, edebi kariyerinin yanı sıra, dönemin önemli şairlerinden Turgut Uyar ile evlenmiş ve bu evlilikten Hayri Turgut Uyar isimli bir çocukları olmuştur. Evlilikleri ve ilişkileri, edebiyat dünyasında sıkça konuşulmuş, çiftin yaşamı ve sanatı üzerine birçok yazı kaleme alınmıştır. Turgut Uyar’la olan ilişkisi ve daha sonra boşanması, Uyar’ın hayatında önemli bir yer tutmuştur. Boşanmalarından sonra dahi, her iki yazar arasında dostluk ve saygı devam etmiştir.
Eserleri
| Tür | Başlık | Yıl |
|---|---|---|
| Öykü Kitapları | Yürekte Bukağı | 1979 |
| Öykü Kitapları | Yaza Yolculuk | 1986 |
| Öykü Kitapları | Gezegen Kızlar | 1983 |
| Öykü Kitapları | Babayasaları | 1989 |
| Öykü Kitapları | Dizboyu Papatyalar | 1975 |
| Öykü Kitapları | İpek ve Bakır | 1971 |
| Öykü Kitapları | Rus Ruleti | 1985 |
| Öykü Kitapları | Aramızdaki Şey | 1997 |
| Öykü Kitapları | Günlerin Tortusu | 1980 |
| Öykü Kitapları | İstanbul’da Zaman | 2000 |
| Günlük | Gündökümü | 1975 |
Tomris Uyar’ın Edebi Kişiliği
Tomris Uyar, öykü yazarlığından önce Türkçe’nin kıvrak ve esnek yapısını denemek amacıyla Varlık dergisinde “Şeker Bebek” adlı eserini yayımlamıştır. Edebiyat dünyasında, dönemin önemli isimleri arasında yer almış ve birçok ünlü şair ona şiirler yazmıştır. Ülkü Tamer, Cemal Süreya, Turgut Uyar ve Edip Cansever gibi şairler Tomris Uyar hakkında şiirler kaleme almıştır. Özellikle Cemal Süreya, hayatı boyunca yazdığı çoğu şiirini Tomris Uyar için yazmıştır. Tomris Uyar, kendisini nesnel bir şekilde değerlendirmiş ve kendisine yazılan şiirlerin etkisine kapılmamıştır. Kibir ve gururdan uzak, güvenli limanlar yerine açık denizlerde yol almayı seven bir kişilik olarak tanınmıştır.