Sevgi Soysal Kimdir: Hayatı, Eserleri ve Edebi Kişiliği
Sevgi Soysal, 30 Eylül 1936 tarihinde İstanbul’da doğmuş önemli bir Türk yazar ve öykücü olarak tanınır. Edebiyat dünyasında özellikle kısa öyküleri ve romanlarıyla bilinir. Sevgi Soysal’ın babası Selanik kökenli bir bürokrat ve mimar, annesi ise Alman kökenli Sevgi Yenen’dir.
Soysal, 1952 yılında Ankara Kız Lisesi’ni bitirip, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Tarih eğitimi almıştır. Daha sonra şair ve çevirmen Özdemir Nutku ile evlenerek Almanya’ya gitmiş, burada Göttingen Üniversitesi’nde arkeoloji ve tiyatro dersleri vermiştir. 1958’de Türkiye’ye dönmüş, Ankara Radyosu’nda ve Alman Kültür Merkezi’nde çalışmıştır.
Soysal, toplumsal gerçekçiliği işleyen “Yeni Gerçeklik” akımının izlerini taşıyan öykü ve yazılar kaleme almıştır. Öyküleri “Yelken”, “Dost”, “Yeditepe”, “Ataç” ve “Değişim” dergilerinde yayımlanmıştır. 1961 yılında Haldun Dormen’in yönettiği Ankara Meydan Sahnesi’nde “Zafer Madalyası” isimli oyunda tek kadın rolünü oynamıştır. İlk öykü kitabı “Tutkulu Perçem” 1962 yılında yayımlanmıştır.
1965 yılında Başar Sabuncu ile evlenen Sevgi Soysal, TRT’de program uzmanı olarak çalışmaya başlamıştır. Aynı dönemde öyküleri “Papirus” ve “Yeni Dergi” gibi dergilerde yayımlanmaya başlamıştır. Arkeoloji diploması alarak akademik alanda da katkı sağlamıştır.
Soysal’ın “Tante Rosa” kitabı, teyzesi Rosel’in kişiliğinden esinlenerek yazılmıştır. “Yürümek” adlı ilk romanı, kadın-erkek ilişkileri ve evliliği anlatırken, TRT Sanat Ödülleri Yarışması’nda Başarı Ödülü’nü kazanmıştır.
12 Mart dönemi Türkiye’sinde yaşadığı siyasi baskılar ve tutuklanmalar, Soysal’ın hayatında derin izler bırakmıştır. “Yürümek” adlı eseri müstehcenlik gerekçesiyle toplatılmış, Soysal kısa bir tutukluluk geçirmiş ve TRT’den ayrılmak zorunda kalmıştır. Anayasa profesörü Mümtaz Soysal ile Mamak Cezaevinde evlenmiş ve sonrasında siyasi nedenlerle tekrar tutuklanarak Yıldırım Bölge ve Adana’da sürgün yaşamıştır. Cezaevinde yazdığı “Yenişehir’de Bir Öğle Vakti” adlı romanı, 1974 yılında Orhan Kemal Roman Armağanı’nı kazanmıştır.
Eserleri
| Başlık | Tür | Yıl |
|---|---|---|
| Şafak | Roman | 1964 |
| Tutkulu Perçem | Öykü | 1962 |
| Bakmak | Öykü | 1965 |
| Barış Adlı Çocuk | Öykü | 1966 |
| Tante Rosa | Öykü | 1968 |
| Yürümek | Roman | 1966 |
| Hoş Geldin Ölüm | Roman | 1973 |
| Yıldırım Bölge Kadınlar Koğuşu | Roman | 1974 |
Edebi Kişiliği
Sevgi Soysal, edebi kariyerine öykü yazarak başlamış, ilk eserlerinde bireyin ruhsal durumlarına odaklanmıştır. İlk öyküleri çeşitli dergilerde yayımlanmış, 1965-1969 yılları arasında Papirus ve Yeni Dergi’de yazdığı öykülerle farklı bir tarza yönelmiştir. 12 Mart 1960 sonrası siyasi olaylar nedeniyle yaşadığı tutuklanmalar ve baskılar, edebi kariyerini etkilemiş, “Yürümek” adlı romanı toplatılmıştır. Soysal, bu dönemde toplumsal gerçekçi roman ve öyküler yazarak gerçekçi ve toplumcu bir bakış açısını sürdürmüştür. Eserlerinde bireyin toplumsal ve psikolojik çatışmalarını başarılı bir şekilde ele almış, edebi kariyerini toplumsal gerçekçilik anlayışına dayandırmıştır.