Selahattin Batu: Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
Hayatı
Selahattin Batu, 25 Aralık 1905 tarihinde Çanakkale’nin Eceabat ilçesinde doğmuştur. İlk eğitimini Lapseki İlkokulu’nda, ortaöğrenimini ise Gelibolu İdadisi’nde tamamlamıştır. İstanbul Yüksek Veterinerlik Okulu’na giderek eğitimini sürdürmüş ve okuldan mezun olduktan sonra burada asistanlık yapmıştır. Ziraat Bakanlığı tarafından Almanya’ya gönderilmiş ve orada uzmanlık yapmıştır. 1941 yılında profesör unvanını almıştır.
1945 yılında Çanakkale milletvekili seçilmiş, bu görevini tamamladıktan sonra üniversite çalışmalarına geri dönmüş ve 1969 yılında emekli olmuştur. Ayrıca, uzun yıllar Türk Dil Kurumu üyeliği, Tercüme Bürosu, Unesco Yönetim Kurulu ve Milletlerarası Yazarlar Derneği gibi önemli görevlerde bulunmuştur. Akademik çalışmaları ve çeşitli görevleri yanı sıra, Ulus Gazetesi’nde yazılar yazmış ve birçok dergide eserleri yayınlanmıştır. Selahattin Batu, ileri derecede Fransızca ve Almanca bilmektedir ve çeviri çalışmalarına da imza atmıştır. Hayatı 24 Mayıs 1973’te sona ermiştir.
Edebi Kişiliği
Selahattin Batu, akademik ve profesyonel yaşamının yanı sıra edebi çalışmalarında da önemli bir isimdir. Şiir, deneme, tiyatro ve çeviri gibi çeşitli alanlarda eserler vermiştir. Edebiyata ilk olarak şiir yazarak başlamış ve şiirlerinde gözlemlerine, şekil ve bütünlüğe önem vermiştir. Şiirleri genellikle sade ve kolay anlaşılır olup, çeşitli konuları ele alır.
Batu’nun edebi kariyeri, üniversite yıllarında “Aydınlık” dergisinde yayınlanan şiirlerle başlamıştır. Bu dönemdeki eserleri nedeniyle kısa bir süre tutuklanmış, ancak yargı sonucunda serbest kalmıştır. Şiirlerinde tabiat ve insan unsurlarına sıkça yer verirken, nesir yazılarında ise şüpheci ve inceleyici bir tutum sergilemiştir.
Ulus Gazetesi’nde düzenli olarak yazılar yazmış ve Suut Kemal Yetkin ile birlikte “Sanat ve Edebiyat” gazetesini çıkarmıştır. Ayrıca “Varlık”, “Hisar”, “Türk Dili”, “Çağrı”, “İstanbul” ve “Tercüme” gibi dergilerde de yazıları yayınlanmıştır. Edebi dilinin sadeliği ve canlılığı, gezi yazılarında ve denemelerde belirgin bir şekilde görülmektedir.
Tiyatro eserlerinde, Yunan trajedisi etkilerini barındıran Batu, Türk ve Yunan efsanelerine dayanan konular işlemiştir. Klasik sanat kültürünün izlerine ve insancı görüşe sıkça yer vermiştir. Eski Yunan trajedisine uygun örnekler veren ilk Türk edebiyatçılarından biridir.
Eserleri
Selahattin Batu’nun eserleri, şiir, deneme, oyun, gezi notları ve çeviri alanlarında geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. İşte bazı önemli eserleri:
- Şiirleri:
- “Bursa’da Yeşiller”
- “Rüzgârlı Su”
- Denemeleri:
- “İnsan ve Sanat”
- Oyunları:
- “İphigenia Tauris’te”
- “Kerem ile Aslı”
- “Güzel Helena”
- “Oğuzata”
- Adnan Saygun’un operası için yazılmış librettolar: “Kerem”, “Köroğlu”
- Gezi Notları:
- “Romancero”
- “İsviçre Günleri”
- “Avusturya ve Venedik Günleri”
- “İspanya Büyüsü”
- Basılmamış ve Oynanmamış Eseri:
- “İki Rüzgar Arasında”
- Çeviriler:
- Alman Edebiyatı’ndan çeşitli çeviriler
- Bilimsel Çalışmalar:
- Zootekni alanında birçok kitap ve inceleme
Selahattin Batu’nun eserleri, hem edebi hem de bilimsel alanda önemli katkılar sağlamış, edebi kişiliği ve çalışmaları ile geniş bir kitleye hitap etmiştir.