Nedim Kimdir? Hayatı, Eserleri ve Edebi Kişiliği
Nedim, 1681 yılında İstanbul’da doğmuştur. Asıl adı Ahmed olup, babası Mehmed Efendi, Sultan İbrahim Dönemi’nde kazaskerlik yapmıştır. Nedim, çocukluk yıllarında medrese eğitimi almış, Arapça ve Farsça öğrenmiş, ardından fıkıh eğitimi görmüştür. Şair olarak tanınmak isteyen Nedim, Sadrazam Ali Paşa’ya birkaç kaside yazmış; ancak saraya girişini, Ali Paşa’nın halefı olan Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’ya yazdığı kasideler sağlamıştır. Damat İbrahim Paşa tarafından himaye altına alınan Nedim, bu dönemin önemli temsilcilerinden olmuştur.
Nedim’in ölümüne dair çeşitli rivayetler bulunmaktadır. Halil İsyanı sırasında Beşiktaş’taki evinin çatısından düştüğü, aşırı alkolden öldüğü veya Damat İbrahim Paşa’ya yapılan işkenceden korkarak öldüğü söylenmektedir. 1730 yılında hayatını kaybetmiş ve mezarı Üsküdar’da Karacaahmet Mezarlığı’ndadır.
Eserleri
Eserleri
| Tür | Başlık | Yıl |
|---|---|---|
| Divan | Nedim Divanı | 1737 (En eski nüsha) |
| Sahaifü’l-Ahbar | – | |
| Ayni Tarihi | – |
Edebi Kişiliği
Nedim, Osmanlı Divan Edebiyatı’nın önemli şahıslarından biridir. Yaşamı boyunca eserleri pek çok ilgi görmemiştir. III. Ahmet döneminde *Reis-i Şairan* unvanını Osmanzade Taib’e verilmiştir; ancak Taib daha az bilinmektedir. Nedim, çağdaşı pek çok şairden daha az tanınmış, bu durumun eserlerinde kullandığı üsluptan kaynaklandığı düşünülmektedir. Şiirlerinde eski Türkçe kullanmış ve Türk şiirinin temel taşlarından olmuştur.
Kasidelerinde ve şiirlerinde Divan şiirlerinin kalp, imge ve kelime hazinelerini tekrarlamış, ancak şarkı ve gazellerinde hem dil hem de içerik bakımından yenilikçi bir yaklaşım sergilemiştir. İstanbul hayatını ve özellikle Lale Devri’nin barış ve istikrar dönemini betimlemiş, İstanbul’un gece eğlence hayatlarını konu alarak çeşitli sahne ve tiplemeleri öne çıkarmıştır.
Nedim, başta Fuzuli olmak üzere pek çok usta şaire nazire söylemiş ve Çağatayca üç beyitlik bir manzumesi bulunmaktadır. Ayrıca, redifli kasidesinde İran şairlerine meydan okumuştur.
Cumhuriyet döneminde Nedim’in hayatı ve eserleri yeniden keşfedilmiş ve *Şair Nedim Mecmuası* gibi dergilerde yayımlanmıştır. Nedim’in şiirleri ve edebi kişiliği, modern şiir yazan şairler tarafından geniş bir yelpazede takdir edilmiştir.