Ataol Behramoğlu Hayatı Eserleri ve Edebi Kişiliği

Ataol Behramoğlu Kimdir: Hayatı, Eserleri ve Edebi Kişiliği

Ataol Behramoğlu, 13 Nisan 1942’de Çatalca’da doğmuş, Türk şair, yazar ve çevirmen olarak tanınan bir edebiyatçıdır. Azerbaycan kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş ve ilk şiirlerinde “Ataol Gürus” adını kullanmıştır. Ancak ailesinin soyadını değiştirmesiyle birlikte “Behramoğlu” olarak anılmaya başlamıştır. Babası Haydar Behramoğlu yüksek ziraat mühendisidir, annesi ise İsmet Hanım’dır.

İlkokul eğitimini Kars’ta tamamladıktan sonra, ortaokul ve liseyi babasının Ziraat Müdürü olarak görev yaptığı Çankırı’da bitirmiştir. Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Rus Dili ve Edebiyatı bölümünden 1966 yılında mezun olmuştur.

Behramoğlu, üniversite yıllarında Türkiye İşçi Partisi’nin örgütlenme çalışmalarına katılmıştır ve edebiyat dünyasında dikkat çekmiştir. Şiirlerinde, genellikle toplumsal konuları, haksızlıkları ve ezilenleri ele almıştır. İlk şiirlerini Papirüs, Şiir Sanatı, Yeni Gerçek, Yeni Dergi ve Halkın Dostları gibi dergilerde yayımlamıştır. Halkın Dostları dergisini İsmet Özel ile birlikte çıkartmış, ancak dergi 12 Mart askeri muhtırasının ardından kapatılmıştır.

1970 yılında siyasi nedenlerle yurtdışına çıkmış, 1972’ye kadar Londra ve Paris’te yaşamıştır. Paris’te çeşitli oyunlar ve masallar yayımlamış, Moskova’da Sovyet Yazarlar Birliği’nin davetlisi olarak kalmış ve Moskova Devlet Üniversitesi’nde stajyer olarak çalışmıştır.

Türkiye’ye dönüşünden sonra Pendik Belediyesi’nde kültür danışmanlığı yapmış, Simavi Yayınları’nda editörlük yapmıştır. 1995’te Türkiye Yazarlar Sendikası Genel Başkanı seçilmiş ve 1999’a kadar bu görevini sürdürmüştür. 2002 yılında Dünya Şiir Barış Ödülü’nü kazanmış, 2008 yılında ise Rusya Federasyonu tarafından Puşkin Nişanı ile ödüllendirilmiştir. İstanbul Üniversitesi’nde Rus Dili ve Edebiyatı öğretim üyeliği yapmış, 2009’da Beykent Üniversitesi’nde profesör olmuştur ve halen İstanbul Aydın Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yapmaktadır.

Eserleri

Edebi Kişiliği

Ataol Behramoğlu, şiirlerinde genellikle toplumsal ve politik temaları işlemiştir. İlk dönemlerinde eylemcileri ve sokak kavlarını anlatan şiirler yazmış, daha sonra ise ılımlı bir sol anlayış benimsemiştir. Şiirlerinde serbest ölçü ve biçim kullanarak, ezilenlerin, haksızlığa uğrayanların ve toplumun marjinal kesimlerinin sesi olmuştur. Hapishane deneyimleri ve ailesine duyduğu özlemi şiirlerine yansıtmış, bu dönemlerde acılarını ve duygularını dile getirmiştir. Behramoğlu’nun şiirleri, onun hayatını, kalbini ve toplumdaki adaletsizliklere karşı duyarlılığını yansıtmaktadır.